Dbanie o prawidłowy wzrok noworodków w pierwszych miesiącach życia jest niezwykle ważny. To jak widzi dziecko zaraz po urodzeniu lub w wieku niemowlęcym może znacząco wpłynąć na dalszy proces dorastania. Warto już od najmłodszych lat, na bieżąco oraz profilaktycznie konsultować swoje pociechy z odpowiednimi specjalistami. Przeczytaj artykuł i poznaj cechy prawidłowo funkcjonującego wzroku oraz kiedy warto zabrać dziecko do specjalisty?
Wzrok dziecka w żłobku
Okresem żłobkowym najczęściej określa się czas od 1. do 3. roku życia. Osiągnięcie tego wieku przez dziecko często oznacza zmiany w życiu rodzica, z tego względu, że część osób decyduje się oddać pociechę do żłobka. Dla niemowląt jest to na tyle istotne, że w końcu zaczynają mieć do czynienia z obcymi twarzami i nowymi warunkami życia. Okres żłobkowy wiąże się również z pewnymi zmianami w funkcjonowaniu widzenia. Prawidłowo rozwijający się wzrok charakteryzuje się między innymi poprzez zwiększone zainteresowanie kolorowymi książeczkami i obrazkami. Ponadto dzieci w tym wieku są już w stanie zidentyfikować podobieństwa i różnice pomiędzy przedmiotami czy twarzami, zbudować prostą wieżę z klocków, czy rysować linie grubymi kredkami. Poprawie ulega również orientacja pionowa, a niemowlę może również z wielkim zaangażowaniem podążać w stronę rodzica czy zabawek.
Kiedy warto odwiedzić okulistę?
Przede wszystkim w momencie zaobserwowania braku zainteresowania rysowaniem, kolorowymi książeczkami, obrazkami, a także niereagowaniem i nieporuszaniem się dziecka w kierunku osób i przedmiotów. W tym wieku nie wolno również zapominać o regularnych, profilaktycznych wizytach u okulisty. Warto także zwracać uwagę na inne niepokojące objawy i konsultować je ze specjalistami.
Dziecko w wieku żłobkowym od 1,5 do 3 roku życia
Aby mówić o prawidłowym rozwoju wzroku dziecka, w tym wieku rodzice i opiekunowie powinni zwracać szczególną uwagę na śledzenie obiektów w pełnym zakresie ruchu. Następną niezwykle ważną cechą jest udoskonalona koordynacja wzrokowo-ruchowa oraz odpowiednia manipulacja. Nie wolno zapominać również o coraz lepszym rozpoznawaniu i identyfikowaniu przez dziecko znanych przedmiotów. Dzieci w wieku do 3 lat coraz mocniej interesują się również wszelakiego rodzaju układankami oraz zabawami w chowanego, zarówno z zabawkami, jak i ludźmi.
Przyczyn, dla których warto wybrać się z dzieckiem do okulisty może być wiele, jednak pierwszą rzeczą powinno być zwrócenie uwagi na brak płynnych i ciągłych tak zwanych ruchów śledzących oczu. Do częstych objawów nieprawidłowo funkcjonującego wzroku zalicza się również słabe zainteresowanie otoczeniem, potykanie się o meble, zabawki lub progi, a także powolne, a nawet niechętne przechodzenie do innego pomieszczenia.
Wzrok dziecka od 3 do 5 lat
Następnym etapem rozwoju dziecka jest okres przedszkolny, który najczęściej określa się pomiędzy 3 a 5 rokiem życia. Aby mówić o prawidłowym wzroku na tym etapie życia, rodzice powinni między innymi zwracać szczególną uwagę na to, czy ich pociecha rozpoznaje figury geometryczne oraz odcienie barw. Warto również na bieżąco sprawdzać, czy dziecko wyraźnie widzi i nazywa szczegóły w przedmiotach, którymi się bawi. Prawidłowy wzrok dziecka rozwija się również nie tylko poprzez zabawę, ale i naukę. W tym wieku dzieci powinny:
- dopasowywać odpowiednie figury
- sortować przedmioty i grupować je np. ze względu na rozmiar czy barwy,
- rozpoznawać przedmioty na obrazkach, które widoczne są pod różnym kątem i odległością.
Prawidłowy rozwój wzroku przejawia się również poprzez mowę. Podczas przebywania z pociechą warto zwrócić uwagę na opowiadane przez dziecko historyjki i czy poprawnie opisuje sytuacje, które się dzieją na obrazkach. Ponadto w tym wieku zaobserwować można wyraźny rozwój wzrokowej orientacji przestrzennej.
Kiedy zwrócić się do okulisty?
Niezależnie od wieku, wzrok dziecka jest bardzo mocno podatny na zmiany i otoczenie, co w dużej mierze zależy od rodziców. Obecne czasy charakteryzują się stałym dostępem do technologii, co również przekłada się na sposób wychowania oraz ich rozwój wzroku. Pomimo tego, że zbyt długie przebywanie przed ekranem może być szkodliwe, warto zwrócić uwagę na kilka istotnych zachowań dziecka podczas czynności siedzenia przed telewizorem. Jeśli podczas oglądania bajek pociecha zbyt mocno przechyla głowę w bok, nienaturalnie układa ciało, a także mruży oczy czy marszczy twarz podczas patrzenia w dal, to są to objawy do konsultacji z okulistą. Ponadto warto reagować na głos dziecka mówiący o bólach głowy, nudnościach, czy pieczeniu lub swędzeniu oczu. Za problemy wzrokowe uznaje się również rozmyty obraz, czy podwójne widzenie obiektów.
Wzrok dziecka w okresie wczesnoszkolnym
Wiek wczesnoszkolny, czyli od 6. do 8. roku życia to niezwykle ważny etap w życiu zarówno rodziców, jak i samych dzieci. To właśnie wtedy rozpoczyna się przygoda z edukacją podstawową, która jest kluczowa dla dalszego rozwoju każdego młodego człowieka. Przebywanie w szkole ma również ogromny wpływ na zdrowie, w tym wzrok dziecka. Na tym etapie życia, prawidłowy rozwój widzenia przejawia się między innymi poprzez rozpoznawanie i identyfikowanie cyfr oraz liter. Niezwykle ważne będzie również regularne sprawdzanie poprawnej postawy ciała i odległości oczu od przedmiotów w trakcie pisania czy czytania. Wzrok w wieku wczesnoszkolnym rozwija się również dzięki rozróżnianiu, rozpoznawaniu oraz interpretacji różnych wyrazów.
Wzrok dziecka a wizyta u okulisty
Dzieci w wieku 6-8 lat potrafią już napisać oraz przeczytać proste zdania i to właśnie za pomocą tej metody sprawdza się prawidłowe funkcjonowanie ich wzroku. Do lekarza okulisty warto wybrać się zwłaszcza w sytuacji, w której mali uczniowie mylą takie same cyfry czy litery, nie widzą ich z odległości kilku metrów (np. na tablicy), a także opuszczają litery w wyrazach w trakcie czytania. Warto mocno zwracać uwagę na tę czynność, ponieważ za jej pomocą można określić wiele nieprawidłowości wzroku. Złe widzenie z bliska lub daleka, patrzenie się w zeszyt lub książkę z bardzo małej odległości, a także mrużenie lub zasłanianie oczu w trakcie pisania sprawiają, że są to objawy do wizyty u specjalisty. Ponadto dobrze jest również zwracać uwagę na to, czy dziecko zamienia końcówki wyrazów lub całkowicie je pomija, a także czy nie otwiera zbyt szeroko oczu i ich nie trze.
Warto pamiętać, że dbanie o wzrok jest ważne na każdym etapie życia. Regularne wizyty u okulisty mogą uratować nie tylko wzrok dziecka, ale także znacząco poprawić jakość widzenia oraz życia.